Giữ thuế khoán với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng để tránh thiệt thòi

Chiều 19/6, cuối phiên chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất về lĩnh vực tài chính, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã "chia lửa" với Bộ trưởng Bộ Tài chính, trả lời một số nội dung từ giải ngân đầu tư công, chính sách thuế, đến điều hành tăng trưởng, nợ công và huy động nguồn lực phát triển hạ tầng.

Về thu thuế hộ kinh doanh và việc bỏ thuế khoán, theo Phó Thủ tướng, đây là chủ trương đúng đắn đã được thể hiện trong Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Tuy nhiên, theo ông, Bộ Tài chính cần tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền quy định doanh thu tính thuế phù hợp, tạo thuận lợi cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ để đảm bảo dân sinh.

Đơn cử, hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nên áp dụng phương pháp khoán vì nếu yêu cầu xuất hóa đơn, họ sẽ thiệt thòi do không có hóa đơn đầu vào để khấu trừ.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc tại phiên chất vấn chiều 19/6 (Ảnh: Media Quốc hội).

Bản chất của thuế với hộ kinh doanh có 3 loại thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân, do đó, Phó Thủ tướng cho rằng cần áp thuế linh hoạt các loại thuế này với hộ kinh doanh nhỏ để thuận lợi cho cơ quan thuế, hộ kinh doanh và không thất thu nguồn thu Nhà nước.

"Với các hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng, có địa điểm kinh doanh ổn định thì nên chuyển sang áp dụng hóa đơn, vừa minh bạch, chống thất thu, vừa tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh lớn mạnh, trở thành doanh nghiệp", Phó Thủ tướng nói.

Với một số ý kiến cho rằng suất thuế của Việt Nam cao, Phó Thủ tướng khẳng định thực tế không phải vậy.

Cụ thể, thuế VAT hiện ở mức 10%, đã giảm còn 8% trong 5 năm qua, trong khi mức trung bình toàn cầu là 17 - 27%. Thuế thu nhập doanh nghiệp, ở Việt Nam chỉ 20%, trong khi nhiều nước từ 20 - 30%, có nơi 35%.

Theo ông, Việt Nam đang có chính sách thuế ưu đãi rõ ràng và cần tiếp tục tiết kiệm cả chi đầu tư lẫn chi thường xuyên để có nguồn lực cho các dự án trọng điểm, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và an sinh xã hội.

Đầu tư công giải ngân chậm, ảnh hưởng tăng trưởng

Về giải ngân vốn đầu tư công chậm, theo Phó Thủ tướng, đến nay tỉ lệ mới đạt khoảng 22,2%. Việc chậm giải ngân đã ảnh hưởng đến tăng trưởng, giải quyết việc làm và nhiều vấn đề kinh tế - xã hội khác.

Nguyên nhân được Phó Thủ tướng chỉ ra là công tác chuẩn bị đầu tư chưa tốt như nhiều địa phương, chủ đầu tư không bố trí vốn chuẩn bị đầu tư, dẫn đến việc lập dự án bị chậm, thiếu đồng bộ. Cùng với đó, công tác giải phóng mặt bằng không đi trước một bước, dù Quốc hội đã cho phép tách riêng phần này thành dự án độc lập.

Các khâu phê duyệt, đấu thầu còn mất nhiều thời gian; khi thực hiện đầu tư thì thiếu nguyên vật liệu. Tuy nhiên, những vướng mắc này đang được tháo gỡ thông qua việc sửa đổi các luật như Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu, Luật Khoáng sản...

"Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương và chủ đầu tư khắc phục các tồn tại, đẩy mạnh đầu tư công trở thành động lực dẫn dắt dòng vốn toàn xã hội", Phó Thủ tướng khẳng định.

Toàn cảnh phiên chất vấn chiều 19/6 (Ảnh: Media Quốc hội).

Về nhu cầu vốn cho các công trình trọng điểm, Phó Thủ tướng cho biết đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, kiến tạo các công trình thế kỷ như đường sắt cao tốc Bắc - Nam, các tuyến đường sắt đô thị, sân bay Long Thành, đường bộ cao tốc… do đó nhu cầu vốn rất lớn.

Trước khi sắp xếp bộ máy hành chính, khi xây dựng kế hoạch đầu tư công, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thường đề xuất tăng dự án, tăng đầu tư, còn Bộ Tài chính lo ngại nợ công. Tuy nhiên, cả hai bộ đều thực hiện nhiệm vụ dưới sự điều hành của Chính phủ. Vì vậy, khi lập kế hoạch đầu tư công đã xác định phải cân đối giữa nhu cầu và khả năng.

Theo ước tính của Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF), hệ số ICOR – tỉ lệ vốn đầu tư so với tốc độ tăng trưởng của Việt Nam là 5 – 6%, đồng nghĩa nếu đặt mục tiêu tăng trưởng 10%/năm đến năm 2030, quy mô GDP ước đạt 800 tỷ USD.

Bình quân trong 5 năm, mỗi năm cần khoảng 8 triệu tỷ đồng để đầu tư. Trong khi đó ngân sách mới đảm bảo được khoảng 1 triệu tỷ đồng. Vậy còn hơn 7 triệu tỷ đồng cần huy động thêm từ FDI, PPP, ODA và các nguồn đầu tư khác.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục kiểm soát chặt chẽ để nợ công không vượt trần Quốc hội cho phép (hiện mới ở mức 34,7%). Chính sách tài khóa và tiền tệ sẽ được điều hành linh hoạt, tiết kiệm, nhằm phục vụ đầu tư phát triển, từ đó tăng thu ngân sách, phát triển kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội", ông Phớc khẳng định.

Cuối cùng, về các nhóm ý kiến liên quan tới hình thức đầu tư như BT, BOT, ông cho rằng đây là các mô hình tốt nhưng cần tránh bị lạm dụng.

Vừa qua, Quốc hội đã ra nghị quyết để khắc phục những khó khăn, vướng mắc. Do đó, hiện nay PPP cần được kiểm soát đúng mức, đúng công nghệ, đảm bảo chất lượng, hài hòa lợi ích nhà nước và doanh nghiệp, minh bạch, hiệu quả, tránh lãng phí ngân sách như một số đại biểu đã nêu.