“Hiểu lầm”

Nửa đêm gà gáy, nó lén lút vào nhà người ta, lấy trộm đồ, nhanh chóng chạy trốn, nhưng không may bị một người hàng xóm bắt gặp, hô hoán lớn. Thanh niên cả xóm cùng nhau chạy ra, đuổi bắt bằng được tên trộm. Bắt được tên trộm, chưa cần xem mặt ngang mũi dọc thằng trộm, cả xóm túm lại người tay, người chân đấm đá thằng K. K lấy tay che đầu, co quắp người lại để tránh đòn. Sau một lúc, công an nhận được tin báo, cấp tốc đến hiện trường, giải tên trộm về đồn.

Khi đưa về đồn Công an xã thì tình trạng sức khỏe của K đang bình thường, tinh thần tỉnh táo, chỉ bị xây xước nhẹ.

Sau đó, L được giao nhiệm vụ làm rõ hành vi phạm tội của K. Sau quá trình lấy lời khai của K tại trụ sở Công an xã, bà N được báo tin con trai đã được đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Chưa kịp nghe hết câu, bà N phi xe máy, chạy thẳng một mạch vào bệnh viện thăm con. Nhìn thấy thằng con dại của mình thâm tím đầy mặt, tay, chân. Bà vội đến gần, chạm vào khuôn mặt K.

Con có đau không? Con bị thương những chỗ nào?

K chỉ im lặng, hai dòng nước mặt cứ chảy, không sao ngăn nổi.

Bà N vỗ vai K, rồi qua gặp bác sỹ hỏi han tình hình K. Sau khi biết tình hình thương tích của K, Bà N thương xót cho đứa con trai dại dột của mình và cũng nghi ngờ có thể con trai bị công an hành hung để lấy lời khai. Thấy con trai ngủ, bà nhờ người vào chăm K, rồi chạy về thẳng nhà ông H (một cán bộ công an đã nghỉ hưu). Từ xa, thấy nhà ông H, bà K gọi lớn: bác H ơi, bác H có nhà không ạ?

Ông H từ trong nhà: Tôi đây, ai đấy, mời vào nhà ạ.

Bà N hớt hải, vừa phanh xe, dựng chân chống, vừa nhanh nhảu: chào bác H, tôi N ạ. Xin lỗi làm phiền bác giờ này, tôi có chuyện gấp muốn hỏi ý kiến bác ạ.

Ông H: Vâng, bà từ từ vào nhà rồi nói chuyện.

Bà N vào nhà, không kịp hỏi han gì, bà kể: Bác H ơi, chuyện thằng K nhà tôi chắc cả làng xôn xao, đã đến tai bác rồi phải không ạ?

Ông H gật gù.

Bà N tiếp tục: Thằng K dại dột, làm việc sai trái tôi cũng không còn gì để giải thích với bà con xóm làng. Nhưng cháu nó còn ít tuổi, bị bạn bè lôi kéo dẫn đến sa ngã, làm việc bậy bạ. Nay nó đã bị công an bắt. Tôi cũng xót xa lắm bác ạ. Khổ thay, hôm nay, cháu K vừa được đưa đi cấp cứu, tôi đang nghi ngờ nó bị công an hành hung để lấy lời khai, ép thằng bé nhanh chóng nhận tội ông à, nhưng cũng chưa có chứng cứ rõ ràng. Theo bác, giờ tôi nên làm gì để bảo vệ thằng con dại dột của tôi được ạ?

Ông H: Vâng. Bác bình tĩnh ạ.

Khoản 1 Điều 20 Hiến pháp năm 2013 quy định "Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm". Do đó, hành vi đánh đập K để lấy lời khai của cán bộ điều tra là vi phạm pháp luật.

Vì vậy, nếu như K bị công an dùng bạo lực để ép nhận tội thì bác có thể làm đơn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật đối với đồng chí công an đã hành hung con bác trong quá trình lấy lời khai.

Khoản 1, 2 Điều 2 Luật Tố cáo năm 2018 đã quy định:

"1. Tố cáo là việc cá nhân theo thủ tục quy định của Luật này báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, bao gồm:

a) Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ;

b) Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực.

2. Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ là tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của các đối tượng sau đây:

a) Cán bộ, công chức, viên chức; người khác được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ;

b) Người không còn là cán bộ, công chức, viên chức nhưng đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian là cán bộ, công chức, viên chức; người không còn được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ nhưng đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ;

c) Cơ quan, tổ chức".

Đồng thời, khoản 1 Điều 9 Luật Tố cáo năm 2018 cũng quy định quyền của người tố cáo như sau:

"1. Người tố cáo có các quyền sau đây:

a) Thực hiện quyền tố cáo theo quy định của Luật này;

b) Được bảo đảm bí mật họ tên, địa chỉ, bút tích và thông tin cá nhân khác;

c) Được thông báo về việc thụ lý hoặc không thụ lý tố cáo, chuyển tố cáo đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết, gia hạn giải quyết tố cáo, đình chỉ, tạm đình chỉ việc giải quyết tố cáo, tiếp tục giải quyết tố cáo, kết luận nội dung tố cáo;

d) Tố cáo tiếp khi có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không đúng pháp luật hoặc quá thời hạn quy định mà tố cáo chưa được giải quyết;

đ) Rút tố cáo;

e) Đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền áp dụng các biện pháp bảo vệ người tố cáo;

g) Được khen thưởng, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật".

Bà N: Vâng, thế nếu muốn tố cáo thì bằng cách nào à bác?

Ông H:

Theo quy định tại Điều 22 và Điều 23 Luật Tố cáo năm 2018 thì:

Việc tố cáo được thực hiện bằng đơn hoặc được trình bày trực tiếp tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Trường hợp tố cáo được thực hiện bằng đơn thì trong đơn tố cáo phải ghi rõ ngày, tháng, năm tố cáo; họ tên, địa chỉ của người tố cáo, cách thức liên hệ với người tố cáo; hành vi vi phạm pháp luật bị tố cáo; người bị tố cáo và các thông tin khác có liên quan. Trường hợp nhiều người cùng tố cáo về cùng một nội dung thì trong đơn tố cáo còn phải ghi rõ họ tên, địa chỉ, cách thức liên hệ với từng người tố cáo; họ tên của người đại diện cho những người tố cáo. Người tố cáo phải ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn tố cáo.

Trường hợp người tố cáo đến tố cáo trực tiếp tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền thì người tiếp nhận hướng dẫn người tố cáo viết đơn tố cáo hoặc ghi lại nội dung tố cáo bằng văn bản và yêu cầu người tố cáo ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận vào văn bản, trong đó ghi rõ nội dung như đơn tố cáo. Trường hợp nhiều người cùng tố cáo về cùng một nội dung thì người tiếp nhận hướng dẫn người tố cáo cử đại diện viết đơn tố cáo hoặc ghi lại nội dung tố cáo bằng văn bản và yêu cầu những người tố cáo ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận vào văn bản.

Khoản 1 Điều 13 Luật Tố cáo 2018 quy định: "Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền giải quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện công vụ của công chức do mình quản lý trực tiếp."

Do đó, trong trường hợp này, nếu muốn tố cáo K có thể tố cáo trực tiếp tại UBND cấp xã hoặc làm đơn tố cáo.

Bà N: Vâng, tôi đã hiểu. Cảm ơn bác rất nhiều ạ. Tôi sẽ nói con trai tôi tố cáo trực tiếp vói Chủ tịch UBND xã nếu sự thật là cháu bị đánh đập, ép nhận tội. Trường hợp không giải quyết tôi sẽ viết đơn.

Ông H: Vâng. Bà cũng bình tĩnh, hỏi han kỹ xem có phải thằng K bị hành hung không nhé. Có thể K nhập viện vì khi bị dân làng bắt quả tang, K đã bị dân vây lại đánh đập. Bà không nên nổi nóng hay vội vàng, tránh làm lớn chuyện khi chưa rõ căn cứ bà à.

Bà N: Vâng bác. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, tôi thấy khi bị dân làng đánh đập mà phải nhập viện thì đã đi ngay lúc đó, đàng này đến lúc lấy lời khai xong mới bị đưa đi cấp cứu. Khả năng bị công an đánh đập là có thể. Tôi thấy nhiều người kể chuyện phạm nhân, người bị tạm giữ, tạm giam bị công an đánh đập nhiều rồi.

Hiện giờ, lòng tôi cũng rối bời lắm, nhưng sẽ cố gắng bình tĩnh, tỉnh táo để xử lý chuyện này. Có gì không biết, tôi xin phép làm phiền bác nữa bác nhé.

Ông H: Vâng, nếu tôi biết tôi sẽ giúp bà.

Bà N: Cảm ơn bác, tôi về đây ạ.

Bà N dắt xe ra, bước chân rất nặng nề. Bao nhiêu chuyện xảy ra, bà rất buồn.

Mấy ngày sau, nghe tin bà N đã hiểu nhầm, chỉ do bị dân làng đánh đập, cộng thêm lo lắng, không ăn uống được nên K bị ngất đưa vào viện cấp cứu, chứ không phải bị công an đánh đập lấy lời khai. Sau khi rõ chuyện, bà N đã gọi điện thông báo với ông H, may nhờ có ông khuyên nhủ bình tĩnh, điều tra rõ ràng nên bà đã không làm lớn chuyện. Ông H cũng khuyên bà N nên chỉ bảo thằng K, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, khai đúng sự thật, nếu bị kết án thì cải tạo, chấp hành tốt các quy định để nhận được sự khoan hồng của Nhà nước. Bà N cảm ơn ông H, rồi thở dài, trầm lặng suy nghĩ.

Thu Hà