Chiếc máy bay hiện vật này được vận chuyển từ Bảo tàng Hàng không tại số 196, đường Nguyễn Sơn (Long Biên, Hà Nội) về Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) bằng xe siêu trường, siêu trọng.
Chiếc IL-14 số hiệu VN-C482 là máy bay IL-14 đầu tiên của Trung đoàn Không quân vận tải 919 - tiền thân của Đoàn bay 919 hiện nay. Đây là một trong 5 máy bay do Chính phủ Liên Xô viện trợ cho Việt Nam vào năm 1957 và chính thức khai thác từ 1958. Đặc biệt, VN-C482 được Liên Xô tặng riêng cho Chủ tịch Hồ Chí Minh, phục vụ các chuyến chuyên cơ chở Bác Hồ và lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Nội thất máy bay được thiết kế chuyên biệt, gồm giường nghỉ, bàn làm việc, ghế ngồi, khu vệ sinh, đáp ứng yêu cầu an toàn và tiện nghi trong các chuyến công tác. Trong chiến tranh, Đội bay IL-14 của Trung đoàn 919 từng có lúc lên tới 13 chiếc, thực hiện nhiều nhiệm vụ vận tải hành khách, hàng hóa, bay quốc tế, huấn luyện và vận tải quân sự, góp phần quan trọng vào khôi phục kinh tế miền Bắc và phục vụ chiến trường miền Nam. Sau ngày đất nước thống nhất, Đoàn bay 919 tiếp tục khai thác IL-14 phục vụ tái thiết đất nước và các nhiệm vụ quốc phòng, cho đến khi đội bay hoàn thành sứ mệnh vào năm 1981.
VN-C482 được xem là chứng tích sống động của một giai đoạn lịch sử, biểu tượng cho tinh thần độc lập, tự lực, tự cường của ngành Hàng không Việt Nam.
Để đưa chiếc máy bay khối lượng hàng chục tấn di chuyển trên phố, lực lượng chức năng phải dùng xe moóc siêu trường siêu trọng, di chuyển chậm rãi dưới sự dẫn đường và bảo vệ nghiêm ngặt.
Chuyến hành trình dài gần 7km diễn ra trong sự phối hợp chặt chẽ của lực lượng công an, cảnh sát giao thông, xe dẫn đường và công nhân vận tải nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Nhiều người kiên nhẫn chờ hàng giờ để được tận mắt chứng kiến lực lượng chức năng vận chuyển máy bay chuyên cơ từng chở Bác Hồ.
“Lúc chiếc máy bay đi ngang, ai cũng giơ máy lên chụp, quay video. Tôi muốn lưu lại hình ảnh này để sau này kể cho con cháu biết rằng Hà Nội từng có một đêm đặc biệt như vậy”, anh Nguyễn Sơn, ở Hải Phòng nói.
Nhiều người dân đã đi theo đoàn xe để chiêm ngưỡng, ghi lại hình ảnh chiếc máy bay đặc biệt này.
Đến 1 giờ sáng 15/8, công tác vận chuyển hoàn tất, IL-14 VN-C482 được đưa vào vị trí trưng bày tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia.
Mạnh Quốc - Hữu Thắng
