Lập công ty “ma”, sửa tờ khai, móc nối hải quan để qua mặt hệ thống kiểm tra
Theo cáo trạng, Bạch Tấn Cường (SN 1980, Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Tân Phong Vận) và Võ Thanh Tuấn (SN 1987, làm dịch vụ xuất nhập khẩu) là 2 mắt xích chủ chốt trong vụ án. Cả hai bị truy tố về tội Buôn lậu và Đưa hối lộ.
Từ giữa năm 2022, một người Trung Quốc tên A Thủy thuê Bạch Tấn Cường nhập khẩu sợi polyester từ Trung Quốc về Việt Nam với giá 53 triệu đồng/container, bao gồm phí đóng thuế và các khoản "chi phí khác".
Cường sau đó sử dụng các pháp nhân do mình lập ra như Công ty Sunview, Gold Vina, Indus Alphal để thực hiện việc nhập khẩu.
Nhân viên dưới quyền được chỉ đạo liên hệ nhận thông tin từ đối tác Trung Quốc, rồi tự tạo hóa đơn, chứng từ giả (Invoice, C/O...), giảm trọng lượng hàng hóa, đồng thời tự ý điều chỉnh mô tả hàng từ sợi chịu thuế chống bán phá giá (17,45%) thành sợi thông thường không chịu thuế.

Các đối tượng thuộc công ty "ma". (Ảnh: CACC).
Tờ khai sau đó được nộp tại Chi cục Hải quan Chơn Thành (tỉnh Bình Phước). Trường hợp tờ khai bị phân luồng đỏ (yêu cầu kiểm tra thực tế), Cường hoặc nhân viên sẽ chủ động liên hệ công chức hải quan cụ thể là ông Lâm Văn Tới, Đội trưởng Đội nghiệp vụ hải quan để xin bỏ kiểm hóa. Khi được “đồng ý”, container được vận chuyển về kho tại Tp.HCM mà không qua thủ tục kiểm tra thực tế.
Tương tự, Võ Thanh Tuấn cũng được một người Trung Quốc khác tên Bình thuê nhập khẩu sợi polyester. Tuấn cùng Nguyễn Xuân Hùng đã thành lập 2 công ty "ma" là Công ty Long Tân Vina và Công ty Mire, thuê người đứng tên giám đốc với giá từ 5 đến 10 triệu đồng. Các công ty này không có hoạt động kinh doanh thực tế.
Dưới danh nghĩa các pháp nhân này, nhóm của Tuấn cũng lập chứng từ giả, khai báo sai tên hàng hóa, giảm thuế và vận chuyển hàng hóa thẳng về kho tại Tp.HCM sau khi được hải quan Chơn Thành “bật đèn xanh”.
5 cựu công chức Hải quan Chơn Thành bị cáo buộc nhận hối lộ để thông quan hàng lậu
Cáo trạng nêu rõ, 5 cựu công chức Chi cục Hải quan Chơn Thành bị truy tố về tội Nhận hối lộ, bao gồm: Lâm Văn Tới (Đội trưởng Đội nghiệp vụ), Nguyễn Xuân Tùng, Nguyễn Tiến Dũng, Trương Thị Lệ Hằng, Nguyễn Thị Kim Anh.
Trong quá trình điều tra, các cán bộ này thừa nhận đã không thực hiện kiểm tra thực tế các lô hàng thuộc luồng đỏ, chỉ ký xác nhận, đóng dấu hợp thức hóa hồ sơ để hàng hóa được thông quan sai quy định. Tổng số tiền lợi bất chính mà nhóm công chức này khai nhận là hơn 500 triệu đồng.
Bước ngoặt vụ án bắt đầu từ tháng 8/2023, khi Công ty Sunview mở tờ khai nhập khẩu một lô hàng sợi và được Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn, Khu vực 1 yêu cầu niêm phong, vận chuyển về Chơn Thành để kiểm hóa. Tuy nhiên, lô hàng bị phát hiện được đưa thẳng về kho tại cảng Phú Định (quận 8, Tp.HCM), niêm phong bị cắt, hàng bên trong không đúng với khai báo.
Từ đây, Công an Tp.HCM tiến hành khám xét khẩn cấp 4 địa điểm tại các quận 8, 11, Bình Tân và huyện Bình Chánh, thu giữ hơn 700 tấn sợi không hóa đơn chứng từ, cùng nhiều thiết bị điện tử, chữ ký số, hồ sơ nhập khẩu giả.
Công an cũng thu giữ 21 bộ tờ khai luồng đỏ đã được thông quan trái phép, cho thấy có sự cấu kết lâu dài và có hệ thống giữa doanh nghiệp và cán bộ hải quan.
Từ tháng 3/2023 đến khi bị phát hiện, đường dây của Bạch Tấn Cường và Võ Thanh Tuấn đã nhập lậu 258 container sợi polyester, trong đó có 21 container bị phân luồng đỏ nhưng không kiểm hóa, với tổng trị giá gần 150 tỷ đồng.