Sáng 12/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Tránh cấp xã mới trở thành cấp trung gian
ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) tham gia góp ý về văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt và cấp xã.
Theo đại biểu, tại khoản 3 Điều 22 dự thảo có quy định "Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được luật, nghị quyết của Quốc hội giao phân cấp và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp". Bà đề nghị làm rõ việc phân cấp của UBND cấp xã trong quy định của dự thảo.
"Sắp tới đây mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, cấp xã sẽ là cấp địa phương cuối cùng. Vậy, quy định phân cấp của cấp xã trong quy định này là phân cấp tới đâu và tới đơn vị nào?", bà Nga nói.
ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Ảnh: Media Quốc hội).
Do đó, đại biểu Nga cho rằng cần cân nhắc kỹ lưỡng việc trao quyền phân cấp cho UBND cấp xã như trong dự thảo luật để tránh trường hợp chính quyền cấp xã mới lại trở thành cấp trung gian.
Về điều khoản chuyển tiếp, dự thảo luật quy định, nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp huyện tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi địa giới của đơn vị hành chính cấp huyện trước khi được sắp xếp, trừ trường hợp HĐND, UBND cấp xã mới ban hành văn bản theo quy định.
Trường hợp đơn vị hành chính cấp xã mới được hình thành từ những đơn vị hành chính cấp xã cũ thuộc 2 hay nhiều địa bàn đơn vị hành chính cấp huyện giáp ranh thì hiệu lực của các văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương cấp huyện trước đây được xem xét hiệu lực và áp dụng như thế nào?
"Do vậy, tôi đề nghị cần nghiên cứu để bổ sung trường hợp này vào quy định chuyển tiếp, tránh trường hợp vướng mắc trong quá trình triển khai hoạt động của đơn vị hành chính cấp xã mới", bà Nga nêu.
Quan tâm đến nội dung này, ĐBQH Vũ Hồng Luyến (đoàn Hưng Yên) đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu xem xét quy định thẩm quyền phân cấp cho UBND cấp xã đối với các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính do chưa hợp lý.
Theo đại biểu, chính quyền cấp xã khi thực hiện nhiệm vụ phải luôn gần dân, sát dân nên cần trực tiếp thực hiện, chịu trách nhiệm chính cho việc thực hiện đó và đảm bảo đúng quyền hạn được phân cấp.
ĐBQH Phạm Văn Hòa (Ảnh: Media Quốc hội).
Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, để linh hoạt hoạt động điều hành của UBND cấp xã sắp tới sẽ nhận thêm nhiều nhiệm vụ, quyền hạn được giao nên có thể linh hoạt phân công nhiệm vụ của Chủ tịch UBND cấp xã giao cho một số phòng, ban để các phòng, ban tổ chức thực hiện nhiệm vụ, thay mặt Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện điều hành những công việc cụ thể của Chủ tịch UBND.
Về quy định chuyển tiếp, ông Hòa cho rằng quy định chuyển tiếp rất quan trọng. Ông phân tích như văn bản quy phạm pháp luật của UBND tỉnh A sau khi sáp nhập với UBND tỉnh B có thể xem xét thực hiện như thế nào hoặc có thể ban hành văn bản khác để tiếp tục thực thi.
"Nên có một văn bản quy phạm pháp luật cho rành mạch, rõ ràng, cụ thể", ông Hòa nói.
Tiếp tục có hiệu lực đến hết 28/2/2027
Cuối phiên thảo luận, tham gia giải trình làm rõ các ý kiến ĐBQH nêu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, về việc thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Luật sửa đổi lần này có liên hệ rất chặt chẽ với Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Theo hướng bổ sung thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND cấp xã, bổ sung chủ thể phân cấp là HĐND cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, không quy định việc phân cấp đối với UBND cấp xã để bảo đảm sự đồng bộ với Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh (Ảnh: Media Quốc hội).
Bộ trưởng thông tin, Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được các ĐBQH xem xét và sắp tới sẽ ấn nút thông qua vào ngày 16/6.
"Tiếp thu ý kiến của đại biểu chúng tôi thấy rằng cần phải mở rộng thẩm quyền của HĐND cấp xã để bảo đảm được vai trò, trách nhiệm mới của cấp xã trong giai đoạn tới đây. Việc không quy định phân cấp đối với cấp xã nhưng Chủ tịch Ủy ban xã có thể sử dụng việc ủy quyền cho các cơ quan để có thể triển khai được nhiệm vụ như ý kiến của đại biểu đã nêu, có một giải pháp đã được nêu trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương", Bộ trưởng cho hay.
Về quy định chuyển tiếp hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật do sắp xếp, tổ chức bộ máy, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh xin tiếp thu theo hướng văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện cũ tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi địa giới của đơn vị hành chính cấp huyện trước khi được sắp xếp đến hết ngày 28/2/2027, trừ trường hợp HĐND, UBND cấp xã mới ban hành văn bản hoặc văn bản của người có thẩm quyền, cơ quan Nhà nước cấp trên có quy định khác.
Nêu lý do cần có một khoảng thời gian như vậy, Bộ trưởng cho biết qua thống kê cả nước có khoảng 18.000 văn bản quy phạm pháp luật của cấp huyện, đây là một con số rất lớn.
Trong quá trình sắp xếp bộ máy, bên cạnh việc rà soát văn bản còn rất nhiều những công việc khác.
"Vì vậy, cần có một khoảng thời gian nhất định để chính quyền mới, cấp tỉnh, cấp xã mới có thể chủ động trong việc tiếp tục giữ hiệu lực và nội dung của văn bản cấp huyện đến khi ban hành, thay thế hoặc bãi bỏ bởi văn bản có hiệu lực của chính quyền cấp tỉnh, cấp xã mới", Bộ trưởng thông tin.
