Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên: Công cuộc đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đang diễn ra ngày càng quyết liệt - Ảnh: VGP
Chiều 23/6, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025 và tổng kết đợt cao điểm đấu tranh, ngăn chăn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, công cuộc đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đang diễn ra ngày càng quyết liệt. "Tính từ đầu năm đến nay, bình quân mỗi ngày các lực lượng xử lý vài trăm vụ, như vậy số lượng không phải là nhỏ. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm các quy định thì ngày càng lớn", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, đồng thời nêu các nguyên nhân cơ bản cho tình trạng này.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, buôn lậu gian lận thương mại bao giờ cũng mang lại lợi ích rất lớn cho người kinh doanh. Cùng với đó là sự xuất hiện của thương mại điện tử với tốc độ tăng trưởng rất nhanh (25%/năm), đây là môi trường rất tốt cho những kẻ buôn lậu, gian lận thương mại hoạt động.
Ngoài ra, lực lượng chủ công trong đấu tranh, đó là lực lượng quản lý thị trường, từ tháng 2 đã chuyển giao cho các địa phương. Bên cạnh các địa phương đã bắt tay chỉ đạo các việc này rất tốt thì cũng nhiều địa phương chỉ đạo lực lượng này chưa kịp thời.
Cùng với đó là luật pháp và cơ chế, chính sách còn nhiều lỗ hổng, cần tiếp tục rà soát để hoàn thiện. Và một nguyên nhân nữa, theo bộ trưởng, là một số cơ quan chức năng cũng chưa làm tốt nhiệm vụ của mình, thậm chí có những cán bộ tiếp tay, hợp thức hóa cho những sai phạm này.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, ngay từ đầu năm 2025, Bộ Công an đã xác định đấu tranh với tội phạm môi trường, an toàn thực phẩm, buôn lậu, hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ là nhiệm vụ trọng tâm. Trên cơ sở đó, ba kế hoạch tổng thể đã được ban hành, mở các đợt cao điểm rà soát, xử lý toàn diện.
Trong đợt cao điểm, lực lượng công an tập trung triệt phá các đường dây sản xuất, buôn bán thực phẩm giả quy mô lớn, điển hình là các sản phẩm như sữa, thực phẩm chức năng. Với phương châm "xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực", Bộ Công an kiên quyết xử lý cả hành vi tiếp tay từ cơ quan chức năng, không có vùng cấm.
Đến nay, toàn lực lượng đã khởi tố 124 vụ với 297 bị can; riêng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố 7 vụ, hơn 100 bị can, thu giữ số hàng giả trị giá hơn 12.000 tỷ đồng. Công an địa phương xử lý hành chính gần 1.000 vụ, thu phạt trên 15 tỷ đồng.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Long: Với phương châm "xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực", Bộ Công an kiên quyết xử lý cả hành vi tiếp tay từ cơ quan chức năng, không có vùng cấm - Ảnh: VGP
Nổi bật là hai hệ sinh thái doanh nghiệp vi phạm lớn: Z Holding và Big Holding. Z Holding bị xác định đã bán gần 7.000 tỷ đồng hàng giả; Big Holding khoảng 4.000 tỷ đồng. Để qua mặt cơ quan chức năng, các đối tượng đã làm giả phiếu kết quả kiểm nghiệm hoặc thông đồng với các đơn vị kiểm nghiệm cung cấp các kết quả khống, câu kết móc nối với các cơ quan nhà nước để tạo điều kiện cấp giấy chứng nhận đạt chuẩn GMP cho các nhà máy sản xuất.
Còn theo Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Hồng Thái, 6 tháng đầu năm, các lực lượng chức năng của Bộ Quốc phòng phối hợp với các lực lượng bắt giữ 1.412 vụ, trong đó liên quan đến ma túy 293 vụ, vận chuyển hàng trái phép 639 vụ và hành vi khác 210 vụ.
"Qua báo cáo của các đơn vị, chúng ta thấy rằng hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm SHTT không thuần túy là do nhập lậu, do vận chuyển từ nước ngoài mà rất nhiều trong số đó được sản xuất từ trong nước, đặc biệt là các loại thực phẩm, thực phẩm chức năng với hình thức rất trắng trợn, ảnh hưởng đặc biệt đến sức khỏe người dân", Thứ trưởng Nguyễn Hồng Thái thông tin.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên: Trong 6 tháng đầu năm, đối với lĩnh vực an toàn thực phẩm, toàn ngành y tế đã kiểm tra trên 170.000 cơ sở, phát hiện trên 9.000 cơ sở vi phạm, chiếm 5,2%; xử phạt số tiền trên 20 tỷ đồng - Ảnh: VGP
Còn Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, trong 6 tháng đầu năm, đối với lĩnh vực an toàn thực phẩm, toàn ngành y tế đã kiểm tra trên 170.000 cơ sở, phát hiện trên 9.000 cơ sở vi phạm, chiếm 5,2%; xử phạt số tiền trên 20 tỷ đồng.
Đối với tháng cao điểm, đã thành lập 5 đoàn kiểm tra liên quan đến an toàn thực phẩm tại 17 cơ sở, trong đó có các cơ sở vi phạm về nhãn hàng hóa, quảng cáo.
Đối với lĩnh vực thực phẩm, trong 6 tháng đầu năm đã kiểm tra 106 cơ sở, phát hiện 26 cơ sở vi phạm và xử phạt khoảng 600 triệu đồng. Trong tháng cao điểm, kiểm tra 59 cơ sở, phát hiện 21 cơ sở vi phạm.
Sáu tháng đầu năm, Bộ đã chỉ đạo lấy trên 16.000 mẫu thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm để kiểm tra. Đặc biệt, đã tiến hành phát hiện 2 cơ sở bán thuốc ở Hà Nội chưa rõ xuất xứ, bảo đảm chất lượng.
Kiến nghị nâng mức xử phạt hành chính để tăng tính răn đe
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long nhấn mạnh, thời gian tới, với mục tiêu phòng ngừa, kiểm soát chặt chẽ chất lượng hàng hóa nói chung, đặc biệt là an toàn thực phẩm và thuốc chữa bệnh, Bộ Công an kiến nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực được giao, khẩn trương rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách và hệ thống pháp luật theo hướng phù hợp thực tiễn, tạo thuận lợi nhưng không buông lỏng quản lý.
Cũng theo Thứ trưởng, một trong những nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Công an trong khuôn khổ Đề án 06 là phối hợp xây dựng nền tảng dữ liệu về xuất xứ hàng hóa. Hiện Bộ Công an đang cùng Bộ Công Thương và VNPT triển khai xây dựng hệ thống này, dự kiến đưa vào vận hành thử nghiệm cuối năm nay, trước hết áp dụng với một số nhóm hàng hóa. Khi đi vào hoạt động, nền tảng sẽ giúp người dân truy xuất nguồn gốc sản phẩm, góp phần ngăn chặn gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhập lậu, đồng thời cung cấp dữ liệu phục vụ hoạch định chính sách.
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Thái: Việc thường xuyên rà soát, đề xuất sửa đổi văn bản pháp luật là cần thiết, bảo đảm vừa thông thoáng cho sản xuất - kinh doanh, vừa kiểm soát chất lượng hàng hóa, bảo vệ sức khỏe nhân dân - Ảnh: VGP
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Hồng Thái thì đề nghị cần tiếp tục triển khai hiệu quả các kế hoạch và chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt là Ban Chỉ đạo 389, trong công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ.
Đặc biệt, cần quan tâm hơn tới chất lượng văn bản quy phạm pháp luật - yếu tố then chốt trong việc phòng ngừa "tham nhũng chính sách". Theo Thứ trưởng, việc thường xuyên rà soát, đề xuất sửa đổi văn bản pháp luật là cần thiết, bảo đảm vừa thông thoáng cho sản xuất - kinh doanh, vừa kiểm soát chất lượng hàng hóa, bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Còn đại diện Bộ Y tế cho biết cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Công Thương để tăng cường quản lý hoạt động quảng cáo trên môi trường điện tử. Đặc biệt, khi phát hiện vi phạm, cần xử lý không chỉ đơn vị quảng cáo mà cả tổ chức, cá nhân thuê quảng cáo sai lệch. Bộ Y tế cũng đã có văn bản đề nghị văn nghệ sĩ, người nổi tiếng, cán bộ nhà nước và giới khoa học không tham gia quảng bá các sản phẩm vi phạm.
Bộ cũng kiến nghị xem xét nâng mức xử phạt hành chính, tương tự như Nghị định 168 trong lĩnh vực an toàn giao thông, nhằm tăng sức răn đe đối với hành vi vi phạm.
Anh Thơ
