Nam bệnh nhân N.T.A. (Cầu Giấy, Hà Nội) đến phòng khám Đa khoa tại Cầu Giấy (Hà Nội) trong tình trạng đau tức ngực phải, khó thở sau khi thực hiện bài tập đẩy tạ.
Theo lời anh A., cơn đau xuất hiện đột ngột, tăng mạnh khi ho, hít sâu hoặc vận động, khiến anh không thể tiếp tục tập luyện. Lo lắng, anh nhanh chóng đi khám.
Qua thăm khám và chụp X-quang, bác sĩ phát hiện anh A. bị tràn khí khoang màng phổi phải. Ngay lập tức, anh được chuyển đến bệnh viện để điều trị nội trú.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính lồng ngực xác nhận tình trạng tràn khí mức độ vừa đến nặng, kèm tổn thương nhu mô phổi.

Nam bệnh nhân được can thiệp kịp thời.
Bác sĩ nhận định, nguyên nhân có thể do chấn thương phổi khi anh gắng sức trong lúc tập tạ.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Duy Hưng, chuyên khoa nội, các bài tập cường độ cao như đẩy tạ có thể làm tăng áp lực trong lồng ngực, khiến bóng khí dưới màng phổi vỡ, dẫn đến tràn khí màng phổi.
Đáng chú ý, qua khai thác tiền sử, bệnh nhân cho biết đã từng phẫu thuật vá thông liên thất tim lúc 5 tuổi, tuy nhiên, hiện tại sức khỏe ổn định và không cần dùng thuốc điều trị.
Tại bệnh viện, anh A. được điều trị bằng thở oxy, đặt catheter dẫn lưu khoang màng phổi và sử dụng thuốc giảm đau. Sau 2 ngày, tình trạng anh cải thiện rõ rệt: Hết đau ngực, không còn khó thở, khí trong khoang màng phổi được dẫn lưu hoàn toàn. Bác sĩ tiếp tục theo dõi qua chụp X-quang và kẹp ống dẫn lưu để đánh giá tiến triển.
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Duy Hưng, tràn khí màng phổi tự phát là hiện tượng khí thoát ra khỏi nhu mô phổi và tích tụ trong khoang màng phổi. Sự hiện diện bất thường của khí tại đây khiến phổi không thể nở rộng như bình thường, gây đau tức ngực, khó thở, nhịp tim tăng nhanh. Nếu không được xử trí kịp thời, tình trạng tràn khí màng phổi có thể dẫn đến chèn ép tim và các mạch máu lớn, gây suy hô hấp, thậm chí tử vong.
Khác với tràn khí màng phổi thứ phát thường gặp ở người có bệnh lý nền về phổi (COPD, lao phổi...), tràn khí màng phổi tự phát xảy ra ở những người trẻ, khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh phổi trước đó. Một số trường hợp không có dấu hiệu điển hình, khiến người bệnh chủ quan và dễ bỏ qua triệu chứng ban đầu.
Nguyên nhân chủ yếu của tràn khí màng phổi tự phát thường do vỡ các bóng khí nhỏ, hoặc kén khí dưới màng phổi. Các bóng khí này có thể hình thành tự nhiên và tồn tại âm thầm trong phổi mà không gây ra bất kỳ biểu hiện nào cho đến khi bị vỡ do một tác động nhất định.
"Các hoạt động gắng sức, hoặc thay đổi áp lực đột ngột trong lồng ngực được xem là yếu tố nguy cơ điển hình. Tập luyện thể thao cường độ cao, nâng tạ nặng, leo núi, lặn sâu, chơi nhạc cụ hơi, thậm chí là ho mạnh, hắt hơi liên tục - đều có thể kích hoạt bóng khí vỡ và dẫn đến tràn khí màng phổi.
Ngoài ra, thể trạng cao gầy ở nam giới cũng là yếu tố dễ gặp trong nhóm nguy cơ, do cơ địa này khiến áp lực đỉnh phổi thấp hơn và dễ gây vỡ các bóng khí", bác sĩ Hưng cho hay.
Bác sĩ đưa ra khuyến cáo, người bệnh cần nhận diện sớm triệu chứng như: đau ngực đột ngột, khó thở khi gắng sức, sau đó nhanh chóng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, can thiệp kịp thời. Những người thường xuyên tập luyện thể thao, hoặc có hoạt động thể lực mạnh cũng cần lưu ý bảo vệ sức khỏe hô hấp, thăm khám định kỳ và lắng nghe cơ thể để hoạt động ở mức độ phù hợp.
Minh Hoa (t/h theo VietNamNet, Nhân Dân)